Suplementacja, a migotanie przedsionków 0

Migotanie przedsionków to najpowszechniejsze zaburzenie rytmu serca. Powoduje nieprawidłową pracę serca i zwiększa ryzyko udaru mózgu. Wiek, nadużywanie alkoholu, zażywanie substancji odurzających, zespół bezdechu sennego, stres, zabiegi medyczne (operacje), a nawet otyłość zwiększają niebezpieczeństwo wystąpienia tego zaburzenia. Do migotania przedsionków prowadzić mogą także choroby serca lub nadciśnienie tętnicze, zatem najrozsądniejszym rozwiązaniem będzie po prostu ograniczenie ryzyka wystąpienia takich schorzeń.

Witamina C i E

Istnieją wstępne dane wskazujące na to, że przyjmowanie 1000–2000 mg witaminy C w przededniu operacji oraz przez tydzień po zabiegu może ograniczyć związane z zabiegami kardiologicznymi stres i produkcję wolnych rodników, zmniejszając tym samym ryzyko wystąpienia pooperacyjnego migotania przedsionków. Przy tym co najmniej 5 randomizowanych badań klinicznych wykazało, że witamina E (400 IU) może zmniejszać ryzyko pooperacyjnego migotania przedsionków o połowę, zwłaszcza u pacjentów w podeszłym wieku (w wieku 60 lat i starszych). Co więcej, suplementy witaminowo – mineralne te mogą skrócić czas pobytu w szpitalu. Niestety badania te nie lokują się zbyt wysoko na skali Moyada, z drugiej jednak strony pooperacyjne migotanie przedsionków jest tak częstym problemem, że lekarz może być skłonny wypróbować którąś z tych możliwości (dodatkowo w większości badań klinicznych przyjmowaniu suplementów towarzyszyło stosowanie medycyny konwencjonalnej, więc jedno nie wyklucza drugiego).

NAC (N-acetylo-Cysteina)

Pochodna L-cysteiny i glutationu, pomaga zapobiegać zniszczeniom powodowanym przez wolne rodniki. NAC jest stosowana w przypadku przedawkowania paracetamolu oraz w celu rozrzedzenia śluzu w przewlekłej chorobie płuc, więc prawdopodobnie odgrywa rolę w zapobieganiu uszkodzeniom różnych tkanek w organizmie człowieka. W ponad 8 badaniach klinicznych zaobserwowano, że stosowaniu N-Acetyl-Cysteina towarzyszyła redukcja występowania pooperacyjnego migotania przedsionków o niemal 38%, przy czym w niektórych z eksperymentów nastąpiło jego ograniczenie o 80% .

Mimo wszystko jest to kolejne ciekawe podejście, które warto przedyskutować z lekarzem przed operacją zastawek lub serca. W przypadku większości badań podawano NAC dożylnie przez kroplówkę, przy czym w jednym badaniu wykorzystano dawkę 600 mg dziennie, czyli standardową dawkę stosowaną w innych obszarach medycyny. Okazuje się, że NAC nie prowadzi do skrócenia czasu pobytu w szpitalu.

Magnez

W państwach europejskich niektórzy lekarze stosują magnez w celu przeciwdziałania pooperacyjnemu migotaniu przedsionków, podając go zazwyczaj w formie kroplówki. Wyniki badań wysokiej jakości nie wykazywały tak spójnych i konsekwentnych korzyści podawania magnezu jak w przypadku stosowania medycyny konwencjonalnej, jednak warto wyciągnąć z tych badań dla siebie wniosek, że powinno się w porozumieniu z lekarzem rozważyć zwiększenie ilości przyjmowanego magnezu i cytrynianu potasu zarówno przed zabiegami zwiększającymi ryzyko wystąpienia migotania przedsionków, jak i po nich. Te dwa elektrolity mają zasadnicze znaczenie dla utrzymania zdrowej pracy serca, a większość osób nie przyjmuje ilości nawet zbliżonej do zalecanej dziennej dawki (zalecana dzienna ilość to 4700 mg potasu i 320–420 mg magnezu).

Kwasy Omega-3

W prawdopodobnie największym randomizowanym badaniu w zakresie zapobiegania pooperacyjnemu migotaniu przedsionków, jakie kiedykolwiek przeprowadzono (badanie OPERA), nie wykazano żadnych korzyści płynących ze stosowania umiarkowanych lub wysokich dawek suplementu kwasów tłuszczowych Omega-3 w porównaniu z przyjmowaniem placebo. W badaniu udział wzięło przeszło 1600 pacjentów oczekujących na operację kardiologiczną w 28 ośrodkach medycznych w Stanach Zjednoczonych, Włoszech i Argentynie, a jego wyniki opublikowano w czasopiśmie „Journal of the Americal Medical Association”. Działanie Omega-3 na ludzki organizm jest znane i nie podważalne od wielu lat.

Bibliografia:

1. Omega-3 Polyunsaturated Fatty Acid (Fish Oil) Supplementation and the Prevention of Clinical Cardiovascular Disease: A Science Advisory From the American Heart Association.
2. Atrial Fibrillation In Athletes: Pathophysiology, Clinical Presentation, Evaluation and Management.
3. Resveratrol and derivatives for the treatment of atrial fibrillation.
4. The Current Role of Omega-3 Fatty Acids in the Management of Atrial Fibrillation.
5. Meta-analysis of Vitamin D Deficiency and Risk of Atrial Fibrillation.
6. Wytyczne dotyczące postępowania u chorych z migotaniem przedsionków. Kardiol. Pol. 2010; 68 (supl. VII): 487–566.
7. Stępińska J. Leczenie przeciwzakrzepowe w zaburzeniach rytmu serca. Windyga J., Pasierski T., Torbicki A. (red.). PZWL, Warszawa 2014; 17: 317–334.
8. Gilewski W., Sinkiewicz W. Kardiowersja elektryczna w migotaniu przedsionków po 50 latach stosowania: co więcej dzisiaj o niej wiadomo. Kardiol. Pol. 201 3