POMOC:   tel: (+48) 600 607 709   |   (+44) 0 7367 534919    |      sklep@bestbody.com.pl    |    Infolinia czynna PN-PT 09-17

Suplementy zwalczające niedobór wywołany przyjmowaniem statyn 0

statyny skutki uboczne

Statyny, inhibitory reduktazy HMG-CoA, to najczęściej przepisywane leki na obniżenie poziomu cholesterolu na świecie, oczywiście nie bierzemy tutaj pod uwagę suplementów z Omega-3 czy Agmatyną. Poświęca im się wiele uwagi, a reputacją cieszą się mieszaną. Jednym ze skutków ubocznych stosowania statyn jest mięśnioból (SIM – ang. statin-induced myalgia). Suplementy to bardzo dobra, ale nie idealna możliwość łagodzenia tego niepożądanego działania, bo czynników warunkujących ten stan jest bardzo wiele. Najlepsze rozwiązanie (poza określeniem specyficznej przyczyny w danym przypadku) polega na zwiększeniu aktywności fizycznej i zmianach w sposobie odżywiania się, pozwalających na obniżenie poziomu cholesterolu.Drugie rozwiązanie zmniejszające problem bólu mięśniowego wywołanego przyjmowaniem leków to zmniejszenie stosowanej aktualnie dawki lub przestawienie się na któryś z preparatów nowszej generacji – takich jak rosuwastatyna, atorwastatyna, pitawastatyna lub nawet ezetymib (blokuje wchłanianie cholesterolu z pożywienia, przyjmowany jako uzupełnienie kuracji statynami) – które zamiast przyjmować codziennie, stosuje się 1–2 razy w tygodniu. Trzecie wyjście to wybór fermentowanego czerwonego ryżu na obniżenie poziomu cholesterolu w zastępstwie statyn lub przyjmowanie suplementu diety na złagodzenie niepożądanego ich działania (na przykład koenzym Q10 i jego bardziej wartościowe formy jak Haya Labs Idebenone).

Co to mięśnioból?

statyny, a bole miesniowe

Mięśnioból to okresowe, ale również przewlekłe dolegliwości bólowe mięśni oraz ich osłabienie bez oczywistego, jednoznacznego powodu jak choroba mięśnia czy uraz – w tym drugim przypadku można by zaobserwować podniesiony poziom kinazy kreatynowej we krwi. Co najmniej 10–20% osób przyjmujących statyny skarży się na bóle mięśni, jest to też pierwszy powód rezygnacji z terapii. Oczywiście, z wiekiem bóle mięśni po prostu doskwierają ludziom coraz częściej, co może zaciemnić obraz sytuacji, przy czym należy pamiętać, że mięśnioból wywołany przyjmowaniem statyn pojawia się zazwyczaj w ciągu 6 miesięcy od rozpoczęcia kuracji. Badacze sugerują, że obniżenie dawki do połowy wyjściowej ilości (oraz wprowadzenie odpowiedniej diety i ćwiczeń hipertroficznych, by „zrekompensować” drugą połowę) zdaje się znacząco obniżać lub całkowicie wyeliminować ryzyko u wielu osób. Nawet jeśli nie narzekasz na mięśnie, wysokie dawki statyn wiążą się z niebezpieczeństwem wystąpienia innych skutków ubocznych, takich jak obniżony poziom libido i sprawności seksualnej, utrata pamięci, cukrzyca typu 2 i uszkodzenie wątroby. Dlatego tak istotne jest, by dawkę ograniczyć do najniższej skutecznej ilości.

Krótka wzmianka na temat zapalenia mięśni, w którym dolegliwościom bólowym towarzyszy podwyższony poziom kinazy kreatynowej, co wskazuje na uraz lub uszkodzenie tkanki: takie przypadki należą do rzadkości, ale się zdarzają, zwłaszcza przy dużych dawkach statyn. To poważny stan wymagający interwencji medycznej, więc jeśli przyjmujesz statyny i odczuwasz mięśnioból, poproś lekarza o zlecenie badania na obecność kinazy kreatynowej. Jeżeli jej poziom jest wysoki, konieczne może być wykonanie testu na obecność mioglobiny w moczu (żeby sprawdzić, czy w moczu znajdują się produkty uboczne rozpadu tkanki mięśniowej), a może wręcz biopsji – w naprawdę rzadkich sytuacjach.

Pamiętaj, oswojenie się z bólem czy sięganie po suplement w pierwszej kolejności nie jest dobrym wyjściem. Postaraj się wspólnie z lekarzem określić prawdziwe podłoże problemu i szukaj rozwiązań niezakładających przyjmowania większej liczby tabletek. Choć ta grupa leków może powodować mięśniobóle, często istnieje też inna, głębiej ukryta przyczyna, której nie dostrzegamy i błędnie składamy dolegliwości na karb leczenia statynami. A oto najnowsza, poparta dowodami lista czynników mogących pogłębić mięśnioból towarzyszący przyjmowaniu statyn:

  • choroba McArdle’a,
  • cukrzyca,
  • ćwiczenia (intensywny wysiłek fizyczny podnosi poziom kinazy kreatynowej znacznie ponad normę),
  • drobna budowa ciała lub niska masa ciała,
  • geny,
  • grejpfruty i sok grejpfrutowy, a także sok z granatów mogą ograniczać metabolizm i rozbijanie statyn, z czasem prowadząc do ich wysokiego stężenia we krwi
  • mięśnioból towarzyszący wcześniejszemu przyjmowanie statyn,
  • nadużywanie alkoholu,
  • nadużywanie substancji psychoaktywnych (amfetamina, kokaina, heroina),
  • niedobór karnityny,
  • niski poziom hormonu tarczycy (nieleczona niedoczynność tarczycy),
  • niski poziom witaminy B12,
  • niski poziom witaminy D,

Suplementy które działają

suplementy diety podczas statyn

Koenzym Q10 100–600 mg dziennie

Ten rozpuszczalny w tłuszczu antyoksydant wykorzystywany jest przez każdą komórkę organizmu. Jeden z elementów potrzebnych do budowy Q10 powstaje w wątrobie przy okazji procesu produkcji cholesterolu. Statyny blokują wytwarzanie cholesterolu przez wątrobę, dlatego przyjmowanie ich powoduje spadek poziomu Q10 produkowanego przez organizm! Na przykład atorwastatyna (Lipitor) może doprowadzić do 50-procentowego spadku poziomu koenzymu w zaledwie 30 dni. Ponieważ mitochondria w każdej komórce potrzebują tego składnika do produkcji energii, jego niedobór wpływa na tkankę mięśniową i może prowadzić do dolegliwości bólowych. Nawet koncerny farmaceutyczne dostrzegły potencjalne korzyści – niektóre wręcz próbowały pozyskać prawo patentowe na stosowanie Q10 w problemie mięśniobólu wywołanego statynami. Tak więc koenzym Q10 jest jak do tej pory najlepiej przebadanym suplementem diety w kontekście łagodzenia dolegliwości bólowych będących konsekwencją stosowania statyn. Problem w tym, że wyniki nie są spójne: mniej więcej połowa badań wskazuje na jego skuteczność, druga zaś nie odnotowuje korzyści suplementacji. Powtórzę raz jeszcze: ponieważ czynników mogących przełożyć się na wzrost ryzyka wystąpienia mięśniobólu jest tak wiele, nie da się opracować jednego leku czy suplementu, który sprawdziłby się u każdego bez wyjątku.

W większości badań uczestnikom podawano 100–600 mg koenzymu Q10 dziennie profilaktycznie lub w celu złagodzenia występującego już mięśniobólu, z czego większe dawki okazały się skuteczniejsze. Jedną z ważniejszych wad w przypadku tego suplementu jest natomiast cena. Jeśli nie odczujesz korzyści w ciągu 4 tygodni, zwiększ dawkę, a jeśli najwyższa polecana ilość (600 mg) się nie sprawdza, nie ma sensu kontynuować suplementacji. (Chyba że robisz to z myślą o innych, skądinąd licznych, korzyściach, takich jak poprawa wydajności mięśni w sporcie, zwiększenie siły lub redukcja zmęczenia mięśni u osób stosujących statyny).

Stosowanie koenzymu Q10 rzadko powoduje skutki uboczne. Co ciekawe, w zależności od leków, z którymi łączymy suplementację, Q10 może powodować rozrzedzenie lub zwiększoną krzepliwość krwi, dlatego zawsze należy konsultować się z lekarzem. Najlepiej Q10 przyjmować z posiłkiem zawierającym pewną ilość tłuszczu, co poprawia przyswajalność tego składnika

Monohydrat kreatyny 5g dziennie

Kreatyna pomaga wytwarzać energię w tkance mięśniowej. Wiele osób przyjmuje ją na poprawę wyników sportowych – zwłaszcza mowa tu o ciężarowcach. U niektórych osób przyjmowanie statyn czy innych leków może prowadzić do obniżenia poziomu kreatyny, a to znów przekłada się na bóle mięśni. Wstępne badania, których wyniki opublikowano w „Annals of Internal Medicine”, wskazują, że przyjmowany w dawce 5–10 g suplement diety w postaci proszku (podawany z wodą) może złagodzić mięśnioból. Przez pierwsze 5 dni stosuj 10-gramową „dawkę ładowania” jako monoterapię, a następnie 5 g dziennie przy ponownym wprowadzeniu statyny. W niektórych przypadkach monohydrat kreatyny pomaga ograniczyć, a nawet wyeliminować dolegliwości bólowe po 2–3 miesiącach. Zalecamy przyjmowanie kreatyny w proszku, nie tabletek – w tym drugim przypadku trzeba by łykać ich naprawdę dużo.

Karnityna 1-2g dziennie

Niektóre osoby, czy to przyjmujące statyny, czy nie, mają problem z metabolizowaniem karnityny – aminokwasu niezbędnego do produkcji energii. Badacze nie mają pewności, z czego to wynika, ale osoby z zaburzeniami metabolizmu karnityny są podatne na mięśniobóle wywołane stosowaniem statyn. Dawka 1000–2000 mg dziennie w postaci L-karnityny (na przykład acetyl-L-karnityna) powinna pomóc. Badania w tym zakresie dopiero się rozpoczynają, ale z naszego doświadczenia i obserwacji wysokiego odsetka osób z tym problemem wśród pacjentów cierpiących na mięśniobóle wynika, że warto suplementację karnityny wypróbować, zwłaszcza że potencjalne korzyści przeważają nad ryzykiem.

Witamina D co najmniej 2000 IU dziennie

Witamina D pełni wiele ważnych funkcji w mięśniach, w tym ogranicza stany zapalne, zapobiega urazom i poprawia funkcjonowanie mięśni. Niedobór [od 20 ng/ml w dół w badaniu krwi 25(OH)D3] może prowadzić do dolegliwości bólowych. Niektórzy specjaliści preferują szybką kurację za pomocą bardzo wysokich dawek, na przykład 10 000 IU witaminy D3 w postaci suplementu, podawane 2 razy w tygodniu przez 3 tygodnie, a następnie kontynuowanie kuracji (lub nie) w oparciu o wyniki badania laboratoryjnego, po czym ponowne wprowadzenie statyn do leczenia.

Zmiana stylu życia

statyny na cholesterol

Diety niskotłuszczowe mają znaczący wpływ na obniżenie LDL, a diety nisko-węglowodanowe – na obniżenie trójglicerydów i LDL zarazem. Badania pokazują też, że wysokie dzienne spożycie steroli roślinnych (1000–2000 mg), białka sojowego (11–15 g), rozpuszczalnego błonnika (5–10 g), orzechów i nasion oraz warzyw przy niskim dziennym spożyciu wołowiny, drobiu, ryb i jaj może średnio obniżyć poziom „złego” cholesterolu o 10–15%. Im lepsza dieta, tym mniejsza zależność od statyn.

Obniż nieznacznie dawkę przyjmowanych statyn i włącz do menu 5–15 g babki płesznik lub innego produktu zawierającego rozpuszczalny błonnik. Starsze badanie przeprowadzone na uczelni medycznej im. Roberta Wooda Johnsona w New Jersey wykazało, że 10 mg simwastatyny w połączeniu z 15 g błonnika obniża poziom LDL równie skutecznie co 20 mg leku w pojedynkę. Błonnik zarówno blokuje przyswajanie cholesterolu, jak i wspomaga jelitową florę bakteryjną, podobnie jak probiotyki w wytwarzaniu związków pozwalających obniżyć produkcję cholesterolu.

Bibliografia:

  1. Glu83Gly Is Associated With Blunted Creatine Kinase Variation, but Not With Myalgia.
  2. Coenzyme Q10 supplementation in the management of statin-associated myalgia.
  3. Does Coenzyme Q10 Supplementation Mitigate Statin-Associated Muscle Symptoms? Pharmacological and Methodological Considerations.
  4. Pleiotropic Effects of Statins on the Cardiovascular System.
  5. The pharmacology of statins.

Oceń artykuł

Kliknij aby ocenić

Średnia ocena 5 / 5. Liczba kliknięć 148

Jako pierwszy możesz ocenić ten artykuł

Poprzedni artykułNastępny artykuł

Artykuł powstał w oparciu o publikacje, szkolenia lub też wypowiedzi poniżej prezentowanego eksperta oraz na podstawie wskazanej wyżej bibliografii.

Ekspert sklepu Best Body od ponad 15 lat związany z kulturystyką i fitness, regularnie zgłębiający tematykę suplementacji, odżywiania, metod treningowych oraz biochemii. Autor licznych publikacji do czasopism branżowych i setek artykułów tematycznych. Absolwent kierunków medycznych na Polskich i zagranicznych uczelniach wyższych. Specjalista w dziedzinie tworzenia innowacyjnych suplementów diety dedykowanych dla wyczynowych sportowców.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *