Witamina K – właściwości, dawkowanie, uzupełnienie niedoboru 0

Pełni w naszym organizmie funkcji niezbędnego składnika do życia i funkcjonowania, jednak słynna jest przede wszystkim ze względu na właściwości umożliwiające prawidłowe krzepnięcie krwi. To oczywiście nie jedyna rola jaką pełni w organizmie, jednak z niej znana jest nawet przez osoby w wieku szkolnym. Przy dużych niedoborach witaminy K krew nie krzepnie lub dzieje się to w mocno zwolnionym tempie. Jest to poważne zagrożenie dla naszego zdrowia, a w skrajnych wypadkach również dla życia. Skutki niedoboru są jak widać bardzo poważne, dlatego warto przyjrzeć się bliżej jej roli, źródłom oraz suplementacji.

Najważniejsze źródła zawierające witaminę K

O ile większość witamin obecna jest w pożywieniu bardzo szeroko, tak aby zrealizować zapotrzebowania na witaminę K ( które wcale nie jest szczególnie wysokie ) należy włączyć do diety zielone warzywa, a więc jej główne źródło. Powszechnie za najbardziej wartościowe uważane są:

• Jarmuż
• Szpinak
• Sałata
• Nać pietruszki
• Brukselka
• Brokuły
• Kapusta

Nie mniej w mniejszych ilościach znajduje się w produktach sojowych, podrobach, jajkach, awokado, ziemniakach, jogurtach czy serach. Aby nie dopuszczać do niedoborów porcja zielonych warzyw kilka razy w tygodniu jest jednak jak najbardziej zalecana dla każdego z nas.

Witamina K – wpływ na organizm

Wspominaliśmy o ogromnym znaczeniu prozdrowotnym w procesach krzepnięcia krwi, jednak skup,y się teraz na jej roli w zdrowiu układu kostnego. Z tym kojarzy nam się przede wszystkim wapń oraz witamina D, tymczasem wit. K również ma tutaj swój potencjał. Dla wapnia jest ona wyjątkowo wartościowa, ponadto umożliwia utrzymywanie prawidłowej mineralizacji kości oraz rozwija w prawidłowy sposób pojedyncze elementy aparatu ruchu.

Do grupy związków nazywanych witaminą K zaliczamy aż 3 oddzielne związki. Witaminę K1 jako fitomenadion, Witaminę K2 jako menachion oraz Witaminę K3 – syntetyczną. Wszystkie z nich aktywnie uczestniczą w procesach krzepliwości krwi, zapobiegając występowaniu między innymi poważnych krwotoków. W jaki sposób działa ?

Przede wszystkim mechanizm funkcjonalności w tym zakresie opiera się o nasilenie produkcji protrombiny w wątrobie. Jest to bardzo ważne białko, gdyż jego rola polega na utrudnianiu wypływania krwi w momencie, gdy dochodzi do uszkodzenia się tkanki zewnętrznej. Witamina K bierze także udział w osiągnięciu homeostazy, czyli stanu w którym nasze ciało jest w stanie wewnętrznie powstrzymywać krwawienie. Witamina K często bywa stosowana w medycynie w trakcie zabiegów, w celach niedopuszczenia do nadmiernego krwawienia po operacyjnego.

Regularnie wykorzystuje się ją w walce z osteoporozą, a także profilaktycznie przy wzmacnianiu kości, szczególnie u osób mocno podatnych np. sportowców, gdzie poza tradycyjnym zestawem witamin często wykorzystuje się np. Cissus bądź z bardziej zaawansowanych środków peptyd BPC-157. Ponadto pełni szereg innych właściwości jak wsparcie serca, profilaktyka nowotworowa, usprawnia wykorzystywania wapnia, zmniejsza frakcję cholesterolu LDL oraz wspiera cały układ krwionośny. Za szczególnie wartościową uchodzi witamina K2 MK-7.

Niedobór witaminy K

Zdecydowana większość zdrowych osób nie posiada niedoborów witaminy K i odpowiednia dieta jest w stanie nas przed nimi doskonale zabezpieczyć. Jeśli tylko nie dotykają nas ciężkie choroby, wówczas kilka porcji zielonych warzyw w tygodniu rozwiązuje temat zapotrzebowania na tą witaminę. Problemy z nią są jednak charakterystyczne dla kobiet w ciąży u których to łożysko jest czynnikiem ograniczającym prawidłowy transport witaminy K. Bardzo często także noworodek szybko wyczerpuje zgromadzone zapasy i konieczna jest podaż z zewnętrznych źródeł by zapobiec nadmiernym krwawieniom.

Niedobory K nie dotyczą jednak wyłącznie noworodków, lecz także dzieci starszych i dorosłych. Najczęstszą przyczyną niedoboru witaminy K stają się antybiotyki, które przyjmowane przez dłuższy czas upośledzają jej wytwarzanie. Problemy z układem krążenia czy podwyższony poziom cholesterolu zmniejsza ilość wchłanialnej witaminy K, więc zdecydowanie również takie osoby są w grupie podwyższonego ryzyka niedoborów. Najbardziej niebezpieczne stają się długotrwałe niedobory, które poza wpływem na krwotoki mogą zwiększać łamliwość i kruchość kości.

Charakterystyczne cechy, które mogą dawać nam sygnały ewentualnych niedoborów witaminy K to przede wszystkim samoistne krwawienia np. z nosa. Często spotykane są również problemy z gojeniem się ran wynikające ze słabej krzepliwości krwi. Jeśli po delikatnych uderzeniach szybko pojawiają się sińce, to kolejny sygnał potencjalnych braków.

Suplementacja witaminy K

Zewnętrzne przyjmowanie dużych dawek witaminy K jest konieczne tylko i wyłącznie w przypadku poważniejszych dolegliwości zdrowotnych, gdzie często obserwujemy krwawienie czy kłopoty z prawidłowym gojeniem się ran. Pod nazwą witaminy K rozumiemy grupę związków organicznych na które zapotrzebowanie w zupełności wystarcza konwencjonalna żywność lub kompleks witaminowo – mineralny dobrej jakości jak Life’s Vitality lub Hi-Tech Musclevite.

Jeśli jednak zdecydujemy się na dodatkową suplementację, warto brać pod uwagę Witaminę K2 w formie MK7 pochodzącą z natto. Jest to najbardziej wartościowa forma, która zdobyła dużą popularność w suplementacji prozdrowotnej oraz sportowej. MK7 pozyskiwana jest z najbardziej wartościowej, fermentowanej soi i cechuje się najlepszą przyswajalnością. W naszej kulturze dieta rzadko zawiera jej źródło, dlatego wskazana jest dodatkowa suplementacja. Dawki rzędu 50-100 mcg uchodzą za w pełni optymalne, nawet dla osób aktywnych fizycznie.

W ostatnich latach dużą popularność zyskały produkty zawierające kilka składników, w tym wymienianą już przez nas witaminę K2 MK-7. Najczęściej towarzyszą jej witamina D-3 lub kwasy tłuszczowe omega-3. Będzie to naszym zdaniem znacznie lepsza opcja dla naszego zdrowia, niż inwestowanie pieniędzy w ogólny kompleks witaminy K.

Bibliografia:

1. Davis W.: Protecting Bone and Arterial Health with Vitamin K2. Life Extension Magazine, March 2008.
2. Vitamin K and osteoporosis: Myth or reality?
3. Vitamin K and Bone Metabolism: A Review of the Latest Evidence in Preclinical Studies.
4. Leech J.: Vitamin K2: Everything You Need to Know. Authority nutrition, July, 2015.
5. US Pharmacopeial Convention safety evaluation of menaquinone-7, a form of vitamin K.
6. Kosińska J., Billing-Marczak K., Krotkiewski M.: Nowopoznana rola witaminy K w patogenezie chorób cywilizacyjnych. Borgis – Medycyna Rodzinna 2/2008.
7. Controversies concerning vitamin K and the newborn. American Academy of Pediatrics Committee on Fetus and Newborn.
8. Vitamin K and cardiovascular calcification in CKD: is patient supplementation on the horizon?
9. Anuszewska E.: Witamina K, a choroby cywilizacyjne. „Gazeta Farmaceutyczna”, 2011 (lipiec).
10. Synthesis of Novel Synthetic Vitamin K Analogues Prepared by Introduction of a Heteroatom and a Phenyl Group That Induce Highly Selective Neuronal Differentiation of Neuronal Progenitor Cells.

Konsultacja merytoryczna: DR N. MED. IZABELA JASRZĘBSKA