Witamina B1 (tiamina) – właściwości, zapotrzebowanie, uzupełnienie niedoboru 0

Ogólna rola witamin z grupy B dotyczy przede wszystkim układu nerwowego. Tiamina jest zatem idealnym przykładem takiej witaminy, ponieważ aktywnie dba o Jego regenerację, prawidłową pracę oraz ochronę. Nie jest to oczywiście jedyna jej rola, gdyż wykazuje znaczny wpływ na nasze serce oraz mięśnie. Niedobory witaminy B1 mają bardzo poważne skutki, a w skrajnych wypadkach mogą powodować nawet zgon. Na szczęście takie przypadki póki co są czysto hipotetyczne, wyłączając oczywiście osoby z wieloma poważnymi chorobami. Nie mniej nie warto bagatelizować jej znaczenia, dlatego przyjrzymy się jej bliżej i dowiemy się w jaki sposób zadbać o jej odpowiednią podaż oraz jaką rolę pełni w naszym ciele.

Produkty spożywcze zawierające witaminę B1 (tiaminę)

Jest to mikroelement szeroko obecny w naszej diecie i rzadko występują jej niedobory. Warto zaznaczyć, że znajduje się zarówno w produktach pochodzenia roślinnego jak i zwierzęcego, dzięki czemu osoby o różnych preferencjach żywieniowych są w stanie całkowicie pokryć swoje zapotrzebowania z odpowiedniej żywności, która jest zgodna z naszymi preferencjami. Na szczególną uwagę zasługują takie produkty jak soczewica czy drożdże, które zawierają ponad 1 mg witaminy B1 na każde 100 g produktu przed obróbką termiczną.

Dobrym źródłem są również produkty zbożowe, jednak tutaj dokładna ilość jest trudna do ustalenia. Zależy ona nie tylko od gatunku konkretnego rodzaju zboża, ale również od wykorzystywanej technologii przy Jego pozyskiwaniu, dlatego należy przyglądać się konkretnym produktom.

Oto krótka lista produktów, które z pewnością pomogą nam zrealizować nasze dzienne zapotrzebowania na tiaminę:

• Soczewica
• Drożdże
• Słoniecznik
• Otręby
• Kasze, ryże
• Warzywa strączkowe
• Orzechy
• Wieprzowina
• Pistacje
• Płatki owsiane
• Tłuste ryby
• Makarony
• Pieczywo żytnie
• Owoce
• Sery dojrzewające

Tiamina – wpływ na organizm

Rola tiaminy nie ogranicza się wyłącznie do jednego procesu jak ma to miejsce w przypadku niektórych związków, lecz odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie wielu układów w naszym organizmie. Najistotniejszą rolą jest oczywiście działanie wspierający pracę oraz regeneracje naszego układu nerwowego. Ma to szczególne znaczenie dla osób, które na co dzień poddawane są dużym obciążeniom fizycznym lub umysłowym, które wymagają od nas maksymalnego skupienia oraz koncentracji, a to w dużej mierze utrudnia regeneracje naszego układu nerwowego. Szczególnie osoby walczące z długotrwałym stresem docenią rolę witaminy B1, która pozwala ograniczyć Jego negatywny wpływ na organizm.

Badania wykonywane na witaminach z grupy B w ostatnich latach dość znacząco sugerują wpływ tiaminy na funkcjonowanie układu odpornościowego. Jak dotąd nie była ona znana jako czynnik ograniczający występowanie chorób wywoływanych przez infekcje, nie mniej pierwsze badania w tym zakresie zdają się mieć obiecujące wyniki i potwierdzając potencjał wit. B1 w tym zakresie. Nie sposób jednak pominąć jej udowodnionych już właściwości antyoksydacyjnych, gdzie przyczynia się do zmniejszenia aktywności wolnych rodników i oczyszcza nasz organizm z wysokiego poziomu toksyn w nim krążących.

Ważną rolą jest wsparcie pracy układu sercowo – naczyniowego i wykorzystywanie tiaminy w profilaktyce wielu chorób serca np. zawału czy miażdżycy. Nie bez znaczenia jest również wpływ na nerki i ograniczenie ryzyko występowania kamicy nerkowej. Ponadto wciąż trwają badania na temat wpływu na stabilizację cukru z udziałem diabetyków.

Niedobór witaminy B1

Najpoważniejszym skutkiem ubocznym związanym z niedoborem witaminy B1 jest choroba Ber-beri. To zaawansowana dysfunkcja układu nerwowego do której niedobory tiaminy doprowadzały bardzo często jeszcze kilkanaście lat temu. Powodem takiego stanu najczęściej był alkoholizm lub zaawansowane choroby układu pokarmowego, co doprowadzało do skrajnych niedoborów witaminy B1. Sama choroba beri-beri występuje w trzech postaciach:

• Suchej
• Ostrej
• Piorunującej

Wszystkie rodzaje są leczone poprzez suplementacje znacznych dawek tiaminy. Konsekwencjami tej choroby są między innymi niewydolność wielu narządów, tachykardia, zaburzenia metaboliczne oraz nieprawidłowa praca serca. Często spotykanym skutkiem był również zanik mięśni, co w konsekwencji prowadziło do wycieńczenia całego organizmu. Na szczęście w dzisiejszych czasach choroba ta występuje już niezwykle rzadko, co jednak wcale nie oznacza, że dbanie o poziom tiaminy straciło sens. Wręcz przeciwnie, jej niedobory to ciągle ryzyko wielu skutków ubocznych.

Obecnie najczęściej spotykanym symptomem niedoboru witaminy B1 jest znaczne pogorszenie się samopoczucia, zmęczenie organizmu, brak chęci do podejmowania jakichkolwiek wyzwań czy też utrudniona koncentracja. W skrajnych wypadkach, kiedy nie reagujemy na pierwsze skutki związane z niedoborem tiaminy, może prowadzić nawet do powstawania depresji. Co ważne, nasz organizm posiada zdolność do jej magazynowania, dlatego upłynie wiele tygodni nim doprowadzimy do jej znaczącego deficytu.

Wspomnijmy jeszcze, że póki co nie stwierdzono żadnych skutków związanych z nadmiarem witaminy B1, a jej nadmiar organizm wyprowadza w raz z moczem.

Suplementacja witaminy B1

Niedobry tiaminy zdarzają się stosunkowo rzadko, a dieta większości zdrowo odżywiających się osób jest bogata w tą substancje, dlatego indywidualna podaż wit. B1 z suplementów diety nie jest niezbędna. Wchodzi jednak często w skład kompletnych produktów zawierających wszystkie witaminy z grupy B. W przypadku chęci dodatkowej suplementacji, za najbardziej wartościową formę B1 uważa się Sulbutiaminę, która dodatkowo posiada bardzo duży potencjał nootropowy oraz wspierający pracę naszego mózgu i osiągnięcie jego optymalnej wydajności.

Bibliografia:

1. Vitamin B1 diversity and characterization of biosynthesis genes in cassava.
2. Competition for vitamin B1 (thiamin) structures numerous ecological interactions.
3. Wielka encyklopedia zdrowia. Wojciech Twardosz (red.). T. I: Ab–Az. Poznań: Wydawnictwo HORYZONT, 2002, s. 60.
4. A Case of Anaphylaxis to Intramuscular but Not to Oral Application of Thiamine (Vitamin B1).
5. Yuanli Lei i inni, Wet beriberi with multiple organ failure remarkably reversed by thiamine administration, „Medicine”, 97 (9), 2018,
6. Interaction of vitamin B1 with bovine serum albumin investigation using vitamin B1-selective electrode: potentiometric and molecular modeling study.
7. The body vitamin B1 levels of rats fed a diet containing the minimum requirement of vitamin B1 is reduced by exercise.
8. A. Piro, G. Tagarelli, P. Lagonia, A. Tagarelli i inni. Casimir Funk: His discovery of the vitamins and their deficiency disorders. „Ann Nutr Metab”. 57 (2), s. 85-88, 2010.
9. Wet beriberi with multiple organ failure remarkably reversed by thiamine administration: A case report and literature review.

Konsultacja merytoryczna: DR N. MED. IZABELA JASRZĘBSKA